Systeemverandering onderwijs

Durven we aan de wieg te staan van een grote systeemverandering in het onderwijs? 

Ik ben van mening dat de rek uit het systeem is en we moeten stoppen om pleisters te plakken in het onderwijssysteem dat al van pleisters aan elkaar hangt.

Deze tijd vraagt om lef om op basis van wenselijkheid, dus niet op basis van haalbaarheid, een geheel nieuw systeem te bedenken dat wel past bij de huidige wereld en toekomstige generaties. 

Wat is wat mij betreft wenselijk of zelfs noodzakelijk voor een nieuwe onderwijsketen?

1. Uitval moet worden afgeschaft. Ieder kind is geslaagd en waardevol. Het onderwijs heeft de taak om ieder kind te begeleiden naar de plek waar het bloeit en bijdraagt.
2. Ieder kind is uniek en mag zich ontwikkelen op een eigen tempo, in een eigen richting, in een eigen volgorde. Het systeem dient in plaats van dat het voorschrijft. 
3. Assessments zijn gebaseerd op het spinnenweb van positief onderwijs waarbij naast kennis en vaardigheden gekeken wordt naar mentaal welbevinden, zelfsturing, zingeving, verbondenheid en kwaliteit van leven. Meervoudige waarde is het credo.
4. Leren vindt overal plaats en niet alleen binnen de muren van de school en is een sociaal, interactief, multidisciplinair co-creatie proces.
5. Leren en ontwikkelen is een grondrecht en levenslange ontwikkeling is de kern voor zingeving en geluk.
6. Mensen komen tot bloei als ze een bijdragen aan de samenleving en het eigenbelang overstijgen.
7. De kern in alle onderwijs is dat we mensen bewust maken van de kwetsbare ecologie waar we als mens onderdeel van zijn en de verantwoordelijkheid die we nemen om de ecologie te eren. 
8. Alle harde systeemgrenzen worden opgeheven zodat leren echt individueel maatwerk wordt en vrij gekozen kan worden voor praktisch, theoretisch, dwars door de huidige domeingrenzen.
9. Er mag altijd worden afgeweken van vooraf vastgestelde studieroutes en valideren/waarderen achteraf. Trekken in plaats van reizen. Onderwijs als Lego die onbegrensd kan worden gestapeld tot een eigen uniek bouwwerk. De huidige vereisten voor deskundigheid van vakmensen blijft, we valideren achteraf en waarderen op startbekwaamheid. 
10. Onderwijs voorziet in coaching en purpose development op maat en organiseert lerende communities rondom vraagstukken, samen met professionals, onderzoeken, studenten.

Op deze manier leiden we mensen op met een besef dat ze een uniek en waardevol onderdeel zijn van het grote ecosysteem, daar bewust aan bijdragen, en daardoor tot gemeenschappelijke bloei komen. 

Dit soort grote systeemveranderingen duren jaren, maar er zijn vele voorbeelden van onderwijs in PO, VO en HO dat al werkt op basis van bovenstaande uitgangspunten. Dat zijn nu nog “randverschijnselen” die zijn geïnitieerd door liefhebbers en voorlopers. Nu is de tijd rijp om de nieuwe mainstream visie op de lange termijn te formuleren.  

Elk jaar dat de beslissing voor systeemverandering wordt uitgesteld is een verloren jaar.